Το πέτρινο γεφύρι της Κομοπύλης στην Αμφίκλεια Φθιώτιδας

Μνημείο αρχιτεκτονικής! Τετράτοξο, με δύο ορθογώνια ακακουφιστικά παράθυρα και δύο τριγωνικούς προβόλους στο μπροστινό μέρος (το μέρος που δέχεται τη ροή του ποταμού). Ενώνει τις δύο όχθες του Βοιωτικού ή Φωκικού Κηφισού (όχι του Κηφισού που σκεπάσαμε στην Αττική, του άλλου).
Ας ξεκινήσουμε από την ονομασία. Είναι Κομοπύλη και όχι Κωμοπύλι. Είναι το γεφύρι της Κομοπύλης. 
Η Κομοπύλη είναι περιοχή βόρεια των Άνω Καλυβίων της Αμφίκλειας. Κατά τον Παυσανία που επιβεβαιώνει και ο Ενισλείδης στο σημείο ενώνονταν δύο δρόμοι. Αυτός που πήγαινε από Αμφίκλεια στη Δρυμαία απευθείας και αυτός που πήγαινε από την Αμφίκλεια στη Δρυμαία μέσω Τιθρωνίου. Ο Παυσανίας αναφέρει την ύπαρξη βωμών στην περιοχή καθώς και Ναού του Απόλλωνα, χωρίς άγαλμα. Το 1994 κατά την εκσκαφή για τη διάνοιξη αγωγού ΔΕΠΑ βρέθηκαν στην περιοχή πλάκες τάφων.
Το γεφύρι πήρε το όνομά του από την περιοχή.
Δεν κατάφερα να βρω πότε κατασκευάστηκε. Όλα όμως τα πέτρινα γεφύρια της Ελλάδας, ανήκουν στην προβιομηχανική εποχή, όταν το κύριο δομικό υλικό ήταν η πέτρα και ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα που απασχολούσαν τους κατοίκους περισσότερο της ηπειρωτικής ήταν η ασφαλής διέλευση των οδοιπόρων και των μεταφορικών μέσων τους πάνω από ποτάμια, ρέματα και χείμαρρους.
Μέχρι τον 20ο αιώνα, το μόνο εφικτό αλλά λειτουργικό τεχνικό έργο που μπορούσε να κατασκευάσει ο ασπούδαστος μάστορας της εποχής εκείνης για να δώσει τη λύση στο συγκοινωνιακό πρόβλημα που απασχολούσε όχι μόνο τον ίδιο αλλά όλους ανεξαιρέτως τους συντοπίτες του ήταν ένα πέτρινο γεφύρι, μονότοξο ή πολύτοξο.
Το συγκεκριμένο είναι τετράτοξο, με δύο κύρια τόξα και δύο μικρότερα στις άκρες. Ανάμεσα στο δύο κύρια τόξα ο μάστοράς έχει φτιάξει δύο ορθογώνια ανακουφιστικά παράθυρα. Είναι αυτές οι "τρύπες" που φαίνονται δίπλα από τα τόξα. Αυτά τα έφτιαχναν για δύο λόγους. Αφενός σε περίπτωση που το νερό ανέβαινε τόσο ψηλά, να βρίσκει κι άλλη διέξοδο ώστε να μην δέχονται την τεράστια πίεση οι τοίχοι των τόξων. Φανταστείτε επιφάνεια χωρίς τα παράθυρα. Ο δεύτερος λόγος ήταν η εξοικονόμηση υλικών, δηλαδή πέτρας. 
Στις βάσεις του κεντρικού και μεγαλύτερου τόξου (μεσόβαθρα) και ανάντι της ροής του ποταμού, υπάρχουν τριγωνικοί πρόβολοι. Αυτοί προφυλάσσουν τη βάση τόσο από τη συνεχή της επαφή με το νερό, αλλά ταυτόχρονα μειώνουν την πίεση που δέχεται η βάση (οι βάσεις βρίσκονται στο βαθύτερο σημείο). 
Η βιομηχανική επανάσταση και η χρήση του σιδήρου έβαλε τέλος στα πέτρινα γεφύρια και στο επάγγελμα του "γεφυρά". 
Σήμερα τα πέτρινα γεφύρια μένουν ακόμα όρθια, σε πείσμα του χρόνου, τα περισσότερα ξεχασμένα και παρατημένα. Και καλά όταν είναι πολύτοξο ή ψηλό μονόταξο, κάποιος θα το δει κάποιος θα το προσέξει. Τα υπόλοιπα, τα μονότοξα και χαμηλά, χάνονται σιγά σιγά, τα καταπίνει η εξέλιξη...